Adana'da iş bırakan sayacılar
yüzde 40'lık zam taleplerinin
karşılanmasını istiyor.
İŞ BIRAKANA SAYACILAR: ZAM VERİLMEDEN MAKİNELER AÇILMAYACAK
Volkan PEKAL - Adana
Adana
Seyhan’da Sarıyakup Mahallesi Kazancılar Çarşısı’ndaki atölyelerinde parça başı
çalışan sayacılar, zam talebiyle yaptıkları iş bırakma eyleminin ikinci gününde
de bir araya geldi. Gıdadan elektriğe, solüsyondan, ipliğe gelen zamlara sonra
iyice zora girdiklerini belirten sayacılar istedikleri zammı alana kadar makine
başına oturmayacaklarını söyledi.
Geçtiğimiz
yıl çekirdek bir ailenin haftalık pazar masrafının 200 lira olduğunu, bu yıl
400 liraya çıktığını ifade eden İlyas Aksoy, “Ama işçiye zam gelmedi. İşçiyi
düşünen olmadı. Bugünkü iş bırakma da ondandır. Buradaki büyük firmaların çoğu
yurt dışına sattıkları ayakkabıların farkını alıyor ama işçiye vermiyor” dedi.
Patronların devlet destekli krediler aldığını ifade eden Aksoy, “6 ay sonra
ödüyorlar. Bu zaten onu götürüyor. Onu büyütüyor ama biz küçülüyoruz. Vereceği
3-5 kuruş para gözüne geliyor” dedi.
Dükkân kirasının 5 bin lira olduğunu dile
getiren Aksoy, “Daha önce dükkâna gelen 100 lira elektrik faturası 300 lira
olmuş. Ben sadece işçilik yaparak dükkân kirasını veriyorum. Saya ipi 6 liraydı
10 lira oldu. 3.5 lira olan iğne 7 lira oldu. Malzemelere yüzde yüz zam geldi”
dedi. Firmaların kendilerine ekonomik krizi gerekçe gösterdiğini söyleyen
Aksoy, “Ekonomik kriz onları sarsmadı. Daha da güçlendirdi. Fakir fakirleşti,
zengin zenginleşti. Ayakkabıya yüzde 20-30 zam koyuyorlar ama işçiye
yansıtmıyorlar” diye konuştu.
‘ÇOCUKLARIMI SADECE
PAZAR GÜNÜ GÖREBİLİYORUM’
1
ay bile sürse bu şekilde devam edeceklerini belirten Aksoy, “Biz hakkımızı
istiyoruz. Biz onlardan sadaka istemiyoruz ki. Biz çalışıyoruz. Bugün ben 8’de
gelip yanımda çalışanlarla birlikte 10’a kadar çalışıyorum. 2 çocuğum var.
Çocuğum bile beni tanımaz oldu. Bir tek pazar günü görüyorum. Her sene olduğu
gibi hakkımızı bu sene de alacağız” dedi.
‘İŞİ BİZ YAPIYORUZ,
PATRONLAR BELİRLİYOR’
Her
şeye zam gelip kendi ücretlerine zam gelmemesinin kendilerini bıktırdığını
söyleyen Mehmet Demir “Bir berbere gittiğin zaman ücret 20 liraysa 10 lira
vereyim, dolmuşta bir lira vereyim diyebilir misin? Bir fiyat tarifesi var.
İnşaat yapan usta 20 bin liraya yaparım dediğinde 10 bin diyebilir misin? Ama
biz fiyatımızı diyemiyoruz. Onlar 3 lira diyor. Parça başı çalışıyoruz. Bizi iş
bırakmaya iten bunlar oldu. Hedefimiz yüzde 40. Yoksa olmuyor. İstesen de
olmuyor” dedi.
‘SAYA İŞÇİSİ DE ZAM
BEKLİYOR’
Behçet
Aylan sayacıların yanında işçilik yapıyor. Alınacak zammın kendilerini de
etkileyeceğini söyleyen Aylan, “Çoğu arkadaşlarımız haklarını alamıyor.
Alamayınca işçilerden kesiyorlar. Ben de işçiyim. Ben bunu kabul etmem. Bunun
için buradayım. Her şeye zam geldi. 2 liraya aldığımız domates Adana’da
yetişmesine rağmen 4 lirayı geçiyor. 75 kuruşa aldığımız soğan 2.5-3 lira arası
değişiyor. Dolardaki düşüş yansımadı” dedi.
‘İŞ KAZASI GEÇİRDİM,
SORAN OLMADI’
Sigortasız
olduğunu ifade eden Aylan, bir ayakkabı firmasında çalışırken parmağını
makineye kaptırmış. Ancak sigortalı olmadığı için yaşadığı kaza iş kazası
olarak yansımamış. Patronun kendisini hastaneye götürdüğünü ifade eden Aylan,
“Gittik. Pansuman yapıp gönderdiler. Kimse nerede oldu, diye sormadı” dedi.
50 YILDIR ÇALIŞIYOR
EMEKLİ OLAMIYOR
Çocuk
yaşta sayacılığa başlayan Günay Azman isimli sayacı mesleğe 50 yılını vermesine
rağmen sigortasız çalıştığı için hâlâ emekli olamamış. Sigorta istediğinde
patronların kendilerine “Haftalığından keserim” dediği dile getiren Azman,
“Haftalık 500 liradan 100 lira keserse bana ne kalacak? Bunca yıl emek etmişiz
ama emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Bu yüzden iş bıraktık” dedi
SURİYELİ SAYACILAR:
SONUNA KADAR BİRLİKTEYİZ
Hasan
Hüsso isimli Suriyeli mülteci geçtiğimiz yıl birlikte zam aldıklarını
belirterek, “Her şeye yüzde 50 zam geldi. Elektriğe, ev kirasına yüzde 50 zam
geldi. İşçilik ölü. Biz de Türklerle birlikte yüzde 40 alana kadar, sonuna
kadar birlikte yürüyeceğiz” dedi. Bu sene de beraber hareket edeceğini
vurgulayan bir başka mülteci sayacı Muhammed Belva, “5 bin lira dükkân kirası 6
bin lira oldu. Her şeye zam geldi. Evde iki çocuk var. Annem bacım, toplam 6
kişiyiz. Geçinemiyoruz. Domates 5 liradan inmiyor” dedi.
EMEP:
SAYA EMEKÇİLERİNİN HAKLI MÜCADELESİNİ DESTEKLİYORUZ
Zam
talebiyle iş bırakan sayacıların verdiği mücadelenin yanında olduğunu belirten
Emek Partisi (EMEP) Adana İl Örgütü sayacıların taleplerinin karşılanmasını
istedi.
Sayacıların
son yıllarda birçok kez insanca çalışma ve yaşam koşulları için iş bıraktığını
belirten EMEP, açıklamasında “Dolardaki artışın ardından solüsyon, deri, taban
gibi gider kalemlerine yüzde 100’e kadar zam gelirken geçen sene alınan zam
çoktan eriyip gitmiş oldu” dedi.
Hükümetin
ve patronların krizi fırsata çevirmeye çalıştığı belirtilen açıklamada şu
ifadelere yer verildi: “Ücretsiz izinlerden işten atmalara, temel tüketim
mallarına yapılan zamlardan kıdem tazminatının kaldırılması girişimine kadar
bir dizi uygulama ile krizi faturası işçi ve emekçilere çıkarılmaya
çalışılıyor. Sayacılara ise sigortasız, denetimsiz çalışma koşullarının
dayatılmasının üzerine, patronların düşük zam önerisi kriz fırsatçılığının bir
örneği oldu. Parti olarak saya emekçilerine çıktıkları bu yolda başarılar
diliyoruz. Hakları ve insanca çalışma koşulları, insanca bir ücret için greve
çıkan sayacıların yanında olduğumuzu bir kez daha ilan ediyor, tüm Adana
halkını saya emekçilerinin yanında yer almaya çağırıyoruz.”
2012 VE 2017’DE İKİ
BÜYÜK EYLEM OLMUŞTU
Adana’da
sayacılar bundan önce iki büyük eylem daha yapmıştı. 2012’de yaptıkları ilk
büyük eylemde bir hafta iş bırakan sayacıların talepleri karşılanmıştı. Ancak
sayacıların kazanımları 2012 yılıyla sınırlı kaldı. Çünkü kazanımlarını yazılı
bir sözleşmeyle, protokolle bağıtlamamışlardı.
Aradan
geçen beş yılda sayacıların diktikleri saya çifti başına aldıkları para aynı
kalınca, sayacılar 2017 yılının eylül ayında da iş bırakma eylemi yaptı.
Deneyimlerinden yola çıkarak siparişlerin en yoğun olduğu zamanda iş bırakan
sayacılar yüzde 25 zam talep etmişti. Üç günlük eylemin sonunda sayacıların
yüzde 25 zam talebi, yüzde 13’ü o an, yüzde 12’si aralık ayında olmak üzere bazı
patronlar tarafından kabul edildi. Ancak daha sonra patronların yaklaşık yüzde
40’ı bunu kabul etmediğini duyurdu. Bunun üzerine daha önce kabul edenler de
imza atmaya yanaşmadı. Sayacıların ikinci kez iş bırakması sonucu patronlar
heyet oluşturarak, sayacıların komitesiyle toplantı yaptı. Görüşme sonunda tüm
işçilere yüzde 21 zam (Yüzde 13 hemen yüzde 8 ise aralık ayında yapılmak üzere)
yapılması ve her yıl en az yüzde 8 olmak ve o günün şartlarına göre görüşmek
üzere anlaşma sağlandı. 73 firmayla sayacılar adına imzalanan sözleşme, 1200
kişiyi kapsadı.
Son
Düzenlenme Tarihi: 27 Kasım 2018 20:11
