GENETİK APTALLAR DEĞİLİZ!

Ayakkabı işçileri köle statüsünde

İzmir'in Bornova ilçesinde Işıkkent Ayakkabı Sitesi'nde çalışan yüzlerce işçi, fason çalıştırılmak zorunda bırakıldığı için başta sağlık güvencesi olmak üzere birçok iş güvencesinden yararlanamıyor.

İzmir'in Bornova ilçesinde Işıkkent Ayakkabı Sitesinde zor koşullar da çalışan yüzlerce ayakkabı işçisi, bir yığın sorunla boğuşuyor. Fason çalıştırılan işçiler, ayakkabı malzemesinde kanserojen madde bulunmasından dolayı çeşitli sağlık sorunlarıyla uğraşıyor. İşveren tarafından genelde sağlık sigortaları yapılmayan işçiler, işverenlerin yasal yükümlülüklerden kaçmak için işçileri fason çalıştırdığını belirtiyor. İşçiler, fason olarak artık çalışmak istemediklerini ve bunun için mücadele edeceklerini söyledi. Fason olarak çalışmanın işverenin faydasına olduğunu belirten işçiler, bu durumda işçilere karşı birçok yasal hakkın yerine getirilmediğine dikkat çekti. Yıllardır ayakkabı işinde çalışan Abdullah Taşkın, ayakkabı sitesinde genelde Roman ve Kürtlerin çalıştığına dikkat çekerek, "90'lı yıllarda bölgede yaşanan savaş nedeniyle memleketini terk eden Kürtler, burada maddi imkânsızlıkların içine düştü. Bu durumda hiç şarta bakmaksızın çalışmak zorunda kaldılar" dedi.

'MALZEMELER İŞÇİLERİN SAĞLIĞINDAN DAHA ÖNEMLİ'

28 yıldır ayakkabı işinde Sayacı (Ayakkabı yüzeyi dikimi) olarak çalışan Sait Dinç, yaşadıkları sorunların başında çift başı yani fason çalışmanın geldiğini belirterek, çift başı üretimin işçiler arasında rekabet oluşturduğunu ifade etti. Yaratılmak istenen rekabet ortamının işçiler arasında diyalogun gelişmesini engellediğini söyleyen Dinç, işçilerin mutsuz bir şekilde çalışarak, sürekli birbirileriyle didiştiklerini kaydetti. Rekabetten dolayı yapılan işlerin fiyatlarında düşüş yaşanmasına neden olduğunu dile getiren Dinç, maddi kaygıların sosyal güvence ve sağlıklarını ikinci plana attığını belirtti. Işıkkent Ayakkabı Sitesi'nde 30 bine yakın insanın çalıştığını altını çizen Dinç, işçilerin birçoğunun sağlık sorunlarıyla boğuştuğunu kaydetti. Normal şartlarda çalışılan iş yerlerinde malzemelerin bodrum katlara konulması gerektiğini belirten Dinç, birçok yerde malzemelerin bozulmaması için malzemelerin üst katlarda, hava alacak şekilde muhafaza edildiğini, bunun yerine işçilerin bodrum katlarında çalıştırıldığına dikkat çekti. Burada çalışan birçok insan için emekliliğin hayal olduğunu ifade eden Dinçer, "Malzemeler insan yaşamından ve sağlığından daha önemli. Günde 14 saat boyunca bu bodrumda, kanserojen madde barındıran malzemelerle çalışıyoruz. İşçiler kadermiş gibi ömürlerinin sonuna kadar sanki sigortasız çalışmak zorunda bırakılmış" dedi.

'GENETİK APTALLAR DEĞİLİZ'

Ulaşım giderlerini de işçilerin karşıladığını ifade eden Dinç, paraları olmadığı zaman işe gitmeseler de işverenin çok umursamadığını söyledi. Dinç, çocuklarının eğitimleriyle maddi sorunlar nedeniyle ilgilenemediklerinin altını çizerek, şunları söyledi: "Çocuklarımız üniversite sınavında başarısız oldu. Onları dershaneye gönderemiyoruz. Bizler genetik aptal değiliz imkanımız olsa bizim de çocuklarımız başarılı olur" dedi.

'35 YILDIR AYNI ŞARTLARDA ÇALIŞIYORUM'

35 yıldır kesici olarak çalışan bir diğer ayakkabı işçisi Çağlar Kayıkçı ise işçilerin birçoğunun genelde aynı problemlerle boğuştuğunu belirterek, ayakkabı sektörünün sezonluk olması nedeniyle sürekli kaygılı olduklarını vurguladı. Kayıkçı, "Köklü çözümlerin bulunması için işçilerin mücadele etmesi gerekir. 35 yıldır aynı şartlarda çalışıyorum. İşçiler her yıl daha fazla eziliyor" dedi.

"Benim yaşım daha 23, çalışabileceğim sigortalı bir iş bulabilsem bu işi yapmazdım" diyen ayakkabı işçisi Şenol Akay, işverenin agresif tavırlarından dolayı hakları olan ücreti bile istemeye çekindiklerini belirtti.

İZMİR-DİHA